Het betere segment op de woningmarkt krijgt een tik. In 2008 kostte een villa, bungalow of landhuis 355.000 euro of slechts 5000 euro meer dan in 2007 (we hanteren voor alle woningen verkoopcijfers van het bovenste kwart van de vastgoedmarkt). Deze nominale stijging met 1,4 procent wordt afgevlakt door 4,5 procent inflatie. De reële prijs zakt dus. In Vlaanderen steeg een villa in 2008 met 1% tot 375.000 euro. Dat blijkt uit de kersverse cijfers van de FOD Economie.

Ook het aantal transacties in dit topsegment daalde met 5%. "Het is logisch dat de kopers in een crisis wegblijven uit deze niche", zegt professor economie Erik Buyst (KU-Leuven) in een gesprek met Trends.

"Bovendien zijn de banken minder geneigd een lening toe te staan voor dit soort panden. Een appartement of een kleinere woning kan een bankier bij een gedwongen uitvoering makkelijk kwijt. Voor een villa vind je heel wat minder gegadigden."

Dat uit zich in de cijfers. De voorbije 5 jaar steeg de prijs van villa’s met 15 procent, terwijl een appartement de helft en een woonhuis twee derden duurder werden.

Trends-journalist Hans Brockmans geeft tekst en uitleg bij de vastgoedcijfers in een reportage van Kanaal Z.

"De vergrijzing heeft de komende jaren een blijvend effect op de vastgoedmarkt", voorspelt Buyst. "Oudere mensen wensen niet vereenzaamd in hun villa achter te blijven, ver van de wereld en hun kinderen. Ze trekken naar de steden, waar ze nog zelf kunnen winkelen en mobiel blijven dankzij het openbaar vervoer. Ze wonen liever in een kwaliteitsappartement dan een oude villa te onderhouden."

Zo’n appartement ging in 2008 van de hand voor 200.296 euro (plus 3 procent), toch nog een reële prijsdaling. In Vlaanderen steeg de prijs tot 203.575 euro (plus 2 procent nominaal) De betere Belgische woning kostte in 2008 210.000 euro (plus 5 procent). De Vlaamse equivalent is 10.000 euro duurder (plus 6 procent). De hapering op de vastgoedmarkt heeft alles te maken met de crisis, zo blijkt uit het feit dat de vastgoedprijzen in 2008 eerst toenamen om pas het laatste kwartaal te dalen.

Het aantal transacties in appartementen daalde vorig jaar met 2 procent, na een opleving in 2007 (plus 10 procent). Er gingen in 2008 5% minder woningen van de hand. "In de laatste maanden viel de verkoop compleet stil", stelt Bart Van Craeynest, econoom bij KBC Bank, vast. "Na jaren van oververhitting _ een gevolg van de lage rente en een daling van de spaarquote van 20 naar 10 procent, zal de vastgoedmarkt op een normaal niveau stabiliseren. In 2009 zal het er niet op verbeteren, integendeel. Ik verwacht niet dat er overal een correctie komt met 17%. Dat is de overwaardering die het IMF voor de Belgische vastgoedmarkt berekent. Maar in bepaalde regio’s zullen er zeker stevige klappen vallen."

Volgens Van Craeynest is dat relatief: "Dat is niet per se slecht. Een koppel dat beiden een zekere job heeft, kan genieten van de lagere rente en de prijskrimp. Een promotor met tien kustappartamenten in aanbieding zal minder gelukkig zijn."

Vorig jaar betaalde de Belg tenslotte een mediaanprijs van 104 euro voor een vierkante meter bouwgrond (plus 8 procent). In Vlaanderen was de relatieve stijging even groot en kwam de prijs op 152 euro. Er is nationaal een sterke daling in de transacties: min 13%. Ook in 2007 werden er 12% minder percelen verkocht. "De Belg heeft de perceptie dat de gronden te schaars zijn", duidt Buyst. "Na de aankoop van de grond is de kas bovendien leeg." Deze trend wordt versterkt door het feit dat de ouders van potentiële kopers hun "verzekerde" vermogen (villa, blue chips, beleggingsfondsen) plots sterk zagen afnemen, zodat ze hun telgen minder geld kunnen voorschieten. Dat was vroeger de traditie. "Een woning op het platteland wordt het voorrecht van de vermogende klasse", besluit Buyst.

Bron: Trends