De consument zal in 2013 beter beschermd zijn tegen oneerlijke vastgoedmakelaars, syndici of rentmeesters. Iets waar de immosector bijzonder tevreden mee is. Alleen… de consument zou nog veel beter beschermd kunnen worden. De sector toonde zich de voorbije maanden en jaren bereid om mee te werken aan een “ongeziene”, verregaande hervorming van ons vastgoedlandschap. De politiek blijkt zich nu echter tevreden te stellen met een afgeslankte versie die in de loop van 2013 in werking treedt. “Een gemiste kans”, stelt Luc Machon, voorzitter van het Beroepsinstituut van Vastgoedmakelaars (BIV), het officiële controleorgaan van alle 9000 vastgoedmakelaars, syndici en rentmeesters in ons land.

In het kader van haar professionalisering dacht de sector de voorbije jaren en maanden constructief mee over de noodzakelijke modernisering van de regelgeving voor vastgoedmakelaars, syndici en rentmeesters. Deze hervorming drong zich hoe langer hoe meer op, zowel voor de sector zelf als voor de consument die maximale bescherming moet genieten als het om z’n kostbaarste goed gaat. Deze zogenaamde “vastgoedmakelaarswet” werd begin december gestemd in de Kamercommissie Bedrijfsleven en zal begin 2013 ook worden goedgekeurd in het parlement.

Zowel voor de sector als voor de consument is dit een vertrouwenswekkende stap in de goede richting. Toch betreuren de Belgische vastgoedprofessionals dat vandaag slechts een afgeslankte versie van de wet overblijft. Het BIV, gesteund door de sector, stelde meermaals voor om verder dan ooit te gaan, maar constateert nu dat de verzamelde praktijkervaring en juridische, objectieve analyses door een aantal politici deels terzijde worden geschoven.

De sector vraagt zich af waarom bepaalde politieke partijen niet bereid zijn om verder te gaan bij deze hervorming. Niet in het minst omdat in deze niet enkel het belang van de sector voorop staat, maar ook dat van de vastgoedconsument. Bovendien worden er ook vraagtekens geplaatst bij de overdreven focus op de strijd tegen frauduleuze syndici. Het BIV meent dat deze problematiek de nodige aandacht verdient, maar wijst erop dat er in 2012 “amper” acht dossiers waren van zwaar frauderende syndici, waarbij een beroepsverbod moest worden opgelegd. En dat op een totaal van meer dan 2000 syndici.

De vastgoedmakelaarswet zou een stuk verder kunnen gaan, besluit het BIV.

Betere consumentenbescherming

Welke nieuwe maatregelen moeten de vastgoedconsument in 2013 meer bescherming bieden?

• Syndici zullen makkelijker gecontroleerd kunnen worden, doordat ze jaarlijks een lijst moeten overmaken van de gebouwen waar ze actief zijn.
• Vastgoedmakelaars, syndici of rentmeesters die een deontologische fout begaan, riskeren dat hun naam en toenaam publiek gemaakt wordt, ter bescherming van de consument.
• Wie deontologisch in de fout gaat, riskeerde tot nu toe een waarschuwing, berisping, schorsing of – in het ergste geval – een schrapping. Nu komt er ook een alternatieve sanctie bij: verplichte bijscholing.
• Een vastgoedprofessional die zwaar in de fout gaat, kan straks een bewarende maatregel krijgen opgelegd. In de praktijk betekent dit een onmiddellijk verbod om het beroep nog uit te oefenen – nog voor de volledige gerechtelijke procedure is afgerond. Dit om te voorkomen dat er nog meer ‘slachtoffers’ worden gemaakt.
• Het BIV verplichtte vastgoedmakelaars, syndici en rentmeesters tot nu toe altijd om een beroepsaansprakelijkheidsverzekering te nemen. Dit om in bepaalde gevallen te voorkomen dat de consument financieel verlies zou lijden wanneer het ‘misloopt’. Deze verzekering wordt in 2013 ook wettelijk verplicht.

Gemiste kansen

Welke belangrijke “kansen” liet de Wetstraat onbenut?

• Wie vandaag een pand (ver)koopt bij een vastgoedmakelaars, heeft andere rechten dan wie een pand (ver)koopt via een notaris of een landmeter. Hetzelfde geldt voor wie een appartementsgebouw laat beheren door een advocaat of architect in plaats van door een BIV-erkende syndicus. Alleen: de consument is hiervan niet op de hoogte. Helaas riskeert hij wel zware gevolgen indien het fout loopt. De sector stelde daarom voor om de vastgoedconsument evenveel bescherming te bieden, los van het feit of hij nu met een makelaar in zee gaat of met een ‘aanverwant’ beroep. Dit alles door een uniform regelgevend kader uit te werken voor alle beroepen die vastgoed beheren of bemiddelen voor derden. De politiek liet deze piste links liggen.
• Om de beste kwaliteit te garanderen, stelde de sector voor om ook de toegang tot het beroep van makelaar, syndicus of rentmeester te herzien. Zo werd gesuggereerd om de deur open te zetten voor iedereen met een bachelordiploma, maar wel met een verplichte competentietest, gevolgd door een individueel vormingstraject. Vandaag wordt de toegang tot het beroep echter enkel geregeld door een achterhaalde lijst van diploma’s, waardoor zelfs – de spreekwoordelijke – egyptoloog vastgoedmakelaar kan worden.

Bron: BIV