De Spaanse overheid beroept zich op een wet van 1988 om huizen die te dicht bij de kustlijn staan, te onteigenen. 500.000 woningen dreigen afgebroken te worden.

De Spaanse regering heeft de wet Ley de Costas van 1988 van onder het stof gehaald. Daarin is bepaald dat de ruimte tot honderd meter van de waterlijn beschermd is en tot het openbaar domein behoort. De wetgever wilde de kustlijn beschermen tegen bebouwing, maar in de praktijk knepen de lokale besturen vaak een oogje dicht voor de voortschrijdende urbanisatie. De inkomsten uit de bouwvergunningen en de groei van het inwonersaantal spijsden immers de gemeentekassen.

De Spaanse kustlijn is op vele plaatsen in een betonnen jungle veranderd en waarschijnlijk hebben de recente fraudeschandalen in de vastgoedsector de socialistische regering aan het denken gezet. De minister van Milieu, Cristina Narbona, heeft beslist dat de wet uit 1988 strikt moet worden toegepast. Ze heeft 5 miljard euro opzijgezet om de kustlijn te herstellen. Eigenaars van woningen die in de ‘beschermde zone’ staan, worden onteigend, hun huizen afgebroken.

Op verschillende plaatsen in Spanje zijn de bulldozers aan het werk gegaan. De 31 woningen van het vissersdorpje Chovito op het eiland Tenerife zijn met de grond gelijk gemaakt, verschillende buitenlandse eigenaars van een woning in Spanje hebben al een officiële brief gekregen waarin hun wordt meegedeeld dat hun huis op de verkeerde plaats staat.

Velen onder hen hebben zich aangesloten bij Plataforma Afectados Ley de Costas, een actiegroep die al zo’n 20.000 leden telt. De advocaat van Plataforma, José Ortega, schat dat ruim 500.000 eigenaars de dupe van de wet zullen worden. Meester Ortega zegt aan de telefoon dat hij in principe niet tegen de wet is, maar dat hij de onduidelijkheid wil aanklagen. Wat betekent honderd meter van de waterlijn, vraagt hij zich af. Als gevolg van de opwarming van de aarde en de erosie is de waterlijn landinwaarts verschoven, wat als gevolg heeft dat er geen duidelijke demarcatielijn bestaat tussen privé- en openbaar domein. Ortega klaagt ook aan dat de eigenaars die vóór 1988 grond hebben gekocht, getroffen worden. Hun eigendom, die op het openbaar domein staat, is in principe van de staat die hen toestaat om het de komende dertig – en daarna nog eens dertig jaar – te gebruiken. Daarna komen de grond en de woning de overheid toe. Volgens de advocaat kan het niet dat zo’n wet retroactief werkt, waardoor mensen die al generaties lang grond dichtbij zee hebben, ook onteigend zullen worden.

‘Er zullen zowel Spanjaarden als buitenlanders getroffen worden’, zegt de zaakvoerder van Immo España uit Antwerpen. Hij is van mening dat de woningen die onteigend zullen worden, illegaal zijn gebouwd. Een Spaanse versie van de Belgische weekendhuisjes, zeg maar. Als makelaar van een erkend kantoor wijst hij erop dat een kandidaat-koper inzage kan krijgen in de documenten van de gemeente die precies aangeven waar de ruimte ligt waarop niet mag worden gebouwd. Maar dat er onduidelijkheid is, geeft hij toe en hij verwijst naar het luxehotel Medano dat in Tenerife in het water is gebouwd. Volgens de wet staat het luxehotel daar illegaal en had het nooit een bouwvergunning kunnen krijgen.

De advocaat van de belangengroep maakt zich sterk dat zijn klanten hun woning legaal gekocht hebben. ‘Ze beschikken over officiële documenten die aantonen dat zij die grond mochten kopen én bebouwen’, zegt hij en hij distantieert zich van de illegale praktijken die bij gemeentebesturen, zoals die van Marbella of Valencia, gebruikelijk waren.

Ook de zaakvoerder van het vastgoedkantoor is er van overtuigd dat voor de meeste gedupeerden een oplossing zal worden gevonden. ‘Het is de lokale overheid die de wet moet interpreteren en iedereen vraagt zich af welke criteria de lokale overheid zal hanteren om te regulariseren.’

Maar tot er op lokaal niveau duidelijkheid komt over wat wél mag en wat niet mag, blijven vele eigenaars met bang hart naar de bulldozers kijken.

http://afectadosleydecostas.blogspot.com

Van onze redactrice

Corry Hancké

Bron: De Standaard