De wachtlijsten voor de sociale woningen zijn een oud zeer, waar de Vlaamse regering maar moeilijk een remedie voor vindt. Een ferme inhaalbeweging moet het nijpende tekort aan sociale woningen dan ook in een sneltempo wegwerken. Terwijl er in de vorige legislatuur elk jaar gemiddeld 1.500 nieuwe woningen werden neergezet, gaat Van den Bossche dat streefcijfer optrekken naar 2.000 woningen voor dit en volgend jaar, en naar 2.500 woningen voor 2014. In de zes jaar erna zouden er telkens 3.500 woningen moeten bijkomen.

De budgetten die nodig zijn voor de bouw van al die woningen zijn niet min. De vorige Vlaamse regering investeerde jaarlijks 400 miljoen euro in de sociale woningbouw, deze regering zal er tegen 2014 jaarlijks 724 miljoen euro in pompen. Over negen jaar, in 2020, zou dat 37.000 sociale woningen moeten opleveren voor een totale kostprijs van meer dan 7 miljard euro. Dat geld dient enkel en alleen voor de bouw van nieuwe woningen, voor de renovatie van de oudere sociale woningen zijn er nog andere budgetten vrijgemaakt. “Aan die budgetten kan niet meer getornd worden, ook niet door de volgende regering”, verzekert de woordvoerder van Van den Bossche. “We hebben het groeipad voor de sociale woningbouw vastgelegd voor de komende tien jaar.”

De bouw van de sociale woningen wordt vergemakkelijkt door het grond-en pandendecreet, waarin het zogenaamde ‘sociaal objectief’ werd bepaald voor de gemeentes. Dat ‘sociaal objectief’ stipuleert hoeveel sociale woningen elke gemeente op haar grondgebied moet toestaan.

Toch maakt Van den Bossche zich niet de illusie dat met de bouw van deze woningen de wachtlijsten helemaal zullen wegsmelten. Daarom zet ze in op de huursubsidies en op de uitbouw van de sociale verhuurkantoren (svk). Over de concrete modaliteiten voor de huursubsidies, een van de dada’s van de sp.a, wordt momenteel druk onderhandeld binnen de regering. Volgend jaar komt er ook een grootscheepse doorlichting van de sociale-huisvestingsmaatschappijen, waardoor de toewijzing, renovatie en nieuwbouw van sociale woningen veel efficiënter zou moeten verlopen.

Wachtlijsten deinen uit
Tussen 2005 en 2009 kwamen er maar liefst tienduizend mensen bij die op een sociale woning van de Vlaamse overheid rekenen. Concreet stegen de aanvragen voor zo’n woning in vijf jaar tijd van 51.034 naar 61.064. Recentere cijfers zijn er niet: de VMSW (Vlaamse Maatschappij voor Sociaal Wonen) bundelt maar om de twee jaar de lijsten van alle huisvestingsmaatschappijen en ‘kuist’ die dan grondig uit zodat er geen dubbels tussen zitten of mensen die intussen te veel verdienen om kans te maken op een sociale woning.

Uit de statistieken van de VMSW blijkt dat bijna de helft van de kandidaat-huurders alleenstaand is (45 procent). In een kwart van de gevallen gaat het om twee kandidaten die samen een woonst willen huren, 14 procent is met drie, 9 procent met vier en 8 procent met vijf of meer gezinsleden.

Hoofdverklaring voor de langere wachtlijsten is de economische crisis en de groeiende kloof tussen arm en rijk in ons land, al is er volgens het kabinet-Van den Bossche ook een lichtpuntje. “De verbeterde communicatie over de sociale woningen zorgt er waarschijnlijk voor dat meer mensen de weg vinden naar de huisvestingsmaatschappijen.”