Afgelopen vrijdag heeft burgemeester Ahmed Aboutaleb officieel de Maastoren in Rotterdam geopend. Met een hoogte van 165 meter is dit de hoogste toren van de Benelux. Dam & Partners Architecten heeft het deels in de Maas staande gebouw ontworpen.

De toren staat links van de plek waar de Erasmusbrug de zuidelijke oever van de Maas bereikt, op een driesprong van wegen. De hoek kadert de bebouwing op de hoek van de Stieltjesstraat en de Laan op Zuid af.

De twee richtingen binnen deze situatie bepalen de omtrek van de toren en hoe die zich naar boven toe ontwikkelt, zegt Dam & Partners.

“Voor het onderste deel van het gebouw is de rooilijn van de Laan op Zuid letterlijk richtinggevend. Het volume dat in deze lijn staat sluit met zijn hoogte van 105 meter de gevelwand van de Laan af met een verticaal accent.”

“Via een vaste kern met liften en trappenhuizen is dit bouwdeel verbonden met de toren die tot 165 meter hoog doorgaat. Door een knik in de plattegrond staat deze hoofdmassa haaks op de rivier en vormt daarmee een van veraf zichtbare eenheid.”

Landhoofd
Een twee verdiepingen tellende plint van basalt vormt de basis van het gebouw, dat in de woorden van de architecten als een landhoofd uit het water oprijst. “Waar beide torens aan elkaar grenzen, zorgen insnijdingen aan weerszijden van het stijgpunt voor licht, uitzicht en oriëntatie op dit centrale punt van iedere verdieping.”

Boven de voet van basalt bestaan de gevels uit een aluminium huid. De hoge toren verschiet in kleur naar boven toe van antraciet naar zilverkleurig wit. Ook in de ramen is de overgang van donker naar stralend doorgezet door het spiegelend vermogen van het glas in opwaartse richting te laten toenemen.

Het lagere segment is monochroom en sluit daarmee aan op de rij naastgelegen gebouwen.

“Het glas van de raampartijen en de gevelbeplating liggen in één vlak om het verloop van kleur en glans van onder tot boven optimaal tot zijn recht te laten komen. Haaks op de gevel staan over de volle hoogte verticale roestvrij stalen lamellen. Door het licht op een andere manier te reflecteren dan de gladde huid krijgt het rijzige karakter van het gebouw nog meer nadruk.”

Glas
Aan de voet van het gebouw ligt aan het water een kristalvormig glazen volume waarin ontvangstruimtes zijn ondergebracht. Door het gebruik van glas is niet alleen de rivier aan de zijkant zichtbaar, maar voor wie omhoog kijkt ook de bovenkant van de toren.

De entree is ook voorzien van een glazen constructie, deze hangt aan de gevel als bescherming tegen regen en wind. Het interieur van de twee verdiepingen hoge lobby is vanaf buiten zichtbaar door ramen over de volle maat.

Vanaf de twaalfde verdieping begint het eigenlijke kantoorgebouw met zeventien verdiepingen in de toren van 105 meter hoog en daarboven nog eens vijftien lagen in de hoogste gedeelte, dat eindigt in een zeven meter hoge boardroom op de 44e verdieping met panoramisch uitzicht over de stad en de Maas.

Om de hoek, aan de Stieltjesstraat, is de toegang voor autoverkeer. Onder maaiveld liggen twee parkeerlagen voor gebruikers van het gebouw. Een openbare garage met tien lagen vanaf de tweede verdieping is bereikbaar via een hellingbaan die door het midden van de lobby naar boven loopt. Op de eerste verdieping is een fietsenstalling ondergebracht, bereikbaar via de ingang voor het autoverkeer.

Rivierwater als energiebron
Bijzonder aan de toren is de bron van het koel- en verwarmingssysteem: rivierwater. Afgelopen winter is ‘koude’ uit het Maaswater gewonnen en in de bodem onder de toren opgeslagen. Deze energie is volgens Techniplan Adviseurs goed voor bijna 95 procent van de benodigde koeling van het gebouw deze zomer.

Volgens Techniplan is het Maastoren-concept voor heel Nederland toepasbaar. “Zo’n twintig procent van alle gebouwen ligt binnen 500 meter van water en zou van deze schone energie gebruik kunnen maken”, zegt het bureau.

“Het oppervlaktewater in Nederland is met 357.440 hectare eigenlijk één grote gratis zonnecollector: zomers vangt het in elf dagen evenveel energie op als Nederland in een heel jaar nodig heeft voor verwarming en koeling: 665 petajoule (PJ).”

Het bureau stelt dat met deze manier van warmte-koudeopslag jaarlijks 8 miljoen ton CO2 kan worden bespaard in heel Nederland. Voor het systeem van de Maastoren ontving Techniplan in 2007 De Vernufteling, de innovatieprijs van de Nederlandse ingenieurswereld.

Bron: Architectenweb.nl