In een veertigtal gemeenten zal een groot deel van de nieuwe woningen de komende tien jaar sociaal moeten zijn, gewoon omdat er vandaag bijna geen zijn. Maar dat zijn vaak ‘dure’ gemeenten waar sociale woningen een vreemde eend in de bijt zullen worden. Geen van beide partijen zal er gelukkig mee zijn.

Daarnaast zijn er ook zeer afgelegen gemeenten waarvoor de sociale huisvestingsmaatschappijen weinig belangstelling hebben. Er is daar immers geen of nauwelijks werkgelegenheid. Ook zij zullen de norm moeten halen, zelfs als het geen zin heeft om er als sociaal achtergestelde te komen wonen.

Sociale woningen worden het best gebouwd in de nabijheid van openbaar vervoer, scholen, zorginstellingen én jobs. Het gros van die woningen is immers bedoeld voor alleenstaanden, éénoudergezinnen en ouderen. Sociale woningen horen dus meer thuis in stedelijke en gemeentelijke centra, niet in residentiële verkavelingen die vaak aan de rand gelegen zijn.

De nieuwe regels gelden met terugwerkende kracht. Als een verkavelaar een terrein aangekocht heeft, rekening houdend met een bepaald aantal kavels, en dan blijkt plots dat er een aantal veel minder duur moeten worden verkocht, dan zou hij de investering mogelijk nooit gedaan hebben. Er zou minstens een overgangsregeling moeten zijn, vindt de sector.

Door de terugwerkende kracht zullen volgens de Vlaamse Confederatie Bouw zeker 2.000 geplande woningen op korte termijn niet gebouwd worden. ‘Omdat we plots een aantal kavels moeten reserveren voor sociale woningen’, liet voorzitter Marc Dillen berekenen, ‘zullen de andere huizen gemiddeld tussen 12.000 en 15.000 euro duurder worden’.

Uiteenlopende bepalingen van het decreet zullen er volgens de betrokkenen voor zorgen dat bedrijven voor hun gronden of sociale woningen vaak geen normale prijs zullen krijgen. Zo houdt het decreet bijvoorbeeld geen rekening met eventuele sanerings- of extra studiekosten door de aard van de grond.

Het decreet is 400 pagina’s dik, erg ingewikkeld en daardoor log, zeggen tegenstanders. Het zal volgens hen al gauw meer dan twee jaar duren voor je een verkavelingsvergunning krijgt. Dan nog een dik jaar om alle plannen te laten goedkeuren, en je bent ruim drie, misschien wel vier jaar verder voor de eerste werkzaamheden kunnen beginnen, luidt het.

Sociale woningen verspreiden over alle nieuwe verkavelingen en alle gemeenten, is weinig efficiënt. ‘Niet alleen heb je problemen om de architecturale eenheid van nieuwe verkavelingen te bewaren’, vindt de Vlaamse Confederatie Bouw, ‘ook het bouwen zelf verloopt minder efficiënt’. Als je gegroepeerd kunt bouwen zijn er schaaleffecten die de kostprijs drukken.’

Bron: De Standaard