‘Het Vlaamse woonbeleid heeft zich te lang alleen maar gefocust op sociale woningen en koopwoningen’, vindt minister van Wonen Freya Van den Bossche (sp.a). Ze wil bij hoogdringendheid ook de private huurmarkt aanpakken, met een forse uitbreiding van de huursubsidies en lagere huurprijzen.

Minister Van den Bossche kondigt in haar beleidsnota voor de komende vijf jaar ook een huiskorting aan, een nieuw systeem voor de verlaagde registratierechten bij de aankoop van een woning. Die zijn al bijna veertig jaar gekoppeld aan het kadastraal inkomen. Het klein beschrijf zal in de toekomst afhangen van totaal andere criteria.

“In vergelijking met de buurlanden heeft Vlaanderen zich tot nu toe weinig ingelaten met die private huurmarkt”, zegt Van den Bossche. “Het beleid richtte zich vooral op de eigendomsmarkt en de sociale huursector. Het is dringend tijd om ook de private huursector aan te pakken.”

Volgens Van den Bossche gaapt er een onaanvaardbare kloof tussen prijs en kwaliteit op de private huurmarkt. Bijna een kwart van de huurders betaalt ofwel meer dan dertig procent van het inkomen aan huishuur of huurt een woning die niet voldoet aan de kwaliteitsnormen. “Ze wonen duur of slecht, of een combinatie van allebei, omdat ze geen andere keuze hebben.”

Om de keuzemogelijkheden te vergroten, wil Van den Bossche het systeem van de huursubsidies grondig hervormen. Eind vorig jaar kregen 9.800 huurders een huursubsidie. Veel te weinig, vindt de minister. Volgend jaar moeten minstens de mensen die op een wachtlijst voor een sociale woning staan op een huursubsidie kunnen rekenen om de periode tot er een sociale woning vrijkomt te kunnen overbruggen.

Slinkende aanbod
Een huurwoning vinden, wordt met het slinkende aanbod steeds moeilijker. De vraag is groter dan het aanbod, daardoor vallen de meest kwetsbare groepen in de samenleving als eerste uit de boot. Maar die huurwoning ook houden, is nog moeilijker. Voor huiseigenaars die onder een bepaalde inkomensgrens zitten, bestaat er een verzekering gewaarborgd wonen: de Vlaamse overheid garandeert de afbetaling van de hypothecaire lening als de eigenaar werkloos of om een of andere reden arbeidsongeschikt wordt. Van den Bossche wil een gelijkaardige verzekering invoeren voor huurders, die volgens verschillende studies door de band genomen kwetsbaarder zijn dan eigenaars.

Om een groter aanbod aan kwaliteitsvolle en betaalbare huurwoningen te realiseren, is de minister van plan om ook de verhuurders achter de veren te zitten. Ze krijgen fiscale stimuli om hun prijzen te laten zakken. Zo worden huurwoningen goedkoper, maar blijft het inkomen van de eigenaar-verhuurder gegarandeerd. Om vraag en aanbod, huurder en verhuurder, beter met elkaar te verzoenen, gaan de sociale verhuurkantoren een grotere rol spelen als tussenschakel.

Klein beschrijf
Er wordt de komende vijf jaar uiteraard niet uitsluitend op de private huurmarkt ingezet. De bijna veertig jaar oude koppeling van de verlaagde registratierechten aan het kadastraal inkomen ligt op het kapblok. “Het systeem is compleet achterhaald”, vindt Van den Bossche. “Veertig jaar geleden oordeelde de overheid dat ook een grote woning een grote luxe was. De koper kwam dus ook niet in aanmerking voor een klein beschrijf en de daarmee samenhangende verlaagde registratierechten. Maar op veertig jaar tijd is de situatie drastisch veranderd. Bij heel wat woningen waar een groot beschrijf op rust, mag de overheid blij zijn dat er überhaupt nog iemand wil wonen.” De minister wil de verlaagde registratierechten niet langer koppelen aan het kadastraal inkomen, maar aan nieuwe en duidelijkere criteria: de prijs van de woning, de oppervlakte of de gezinssamenstelling van de koper.

Bron: De Morgen