De vastgoedmarkt is, sinds het bestaan van de crisis in 2008, onherroepelijk veranderd en de vastgoedpartijen zullen daar een nieuwe weg in moeten vinden. De vastgoedpartijen moeten onder ogen zien dat de trendmatige groei zoals de sector die lang gekend heeft, niet meer bestaat, aldus FGH Bank in zijn jaarlijkse marktrapport, FGH Vastgoedbericht 2010.

Als gevolg van verzadiging van de markt voor kantoren, winkels en bedrijfsruimten is de leegstand toegenomen. Een hoge leegstand leidt in combinatie met de matige economische conjunctuur tot een forse afname van de nieuwbouwproductie. De consequentie is dat de nieuwbouwmarkt in de meeste segmenten ook op de langere termijn relatief laag zal blijven. Dit zorgt voor een toenemende concurrentie en meer druk op de sector, aldus het vastgoedbericht.
Vastgoedontwikkelaars zullen in een verzadigde nieuwbouwmarkt op zoek moeten gaan naar producten die onderscheidend zijn, zeker ten opzichte van de bestaande voorraad. Duurzaamheid is nu een criterium dat nog onderscheidend is, maar uiteindelijk zal het de norm worden. De eindgebruiker speelt daar ook een belangrijke rol in.
De waarde van de portefeuille is voor de meeste beleggers als gevolg van afschrijvingen fors gedaald. Dat zorgt ervoor dat beleggers terugkeren naar bestaande, vertrouwde markten. Ook groeit de vraag naar liquide investeringsvormen, zeker bij institutionele beleggers.
De inbreng van eigen vermogen wordt teruggebracht naar voor de markt gezondere proporties. Onder andere doordat banken naar verwachting grotere buffers zullen moeten aanhouden en daardoor beperkt zullen zijn in groeimogelijkheden. Dit resulteert in een beperkte ruimte in kredietverlening bij banken. Bovendien speelt de gedaalde vastgoedwaarde een rol, omdat daardoor de ruimte om relatief hoge kredieten te verstrekken nauwelijks meer aanwezig is. Uiteindelijk levert dit wel een investeringsniveau op dat voldoet aan een verantwoord risicoprofiel. Sinds het derde kwartaal van 2009 stabiliseren de aanvangsrendementen in het courante deel van de markt. Een verdere daling voor dit marktsegment is op basis van de huidige marktkennis niet te verwachten.
Volgens FGH Bank is de belangrijkste les voor de vastgoedsector dat automatismen in het vastgoed niet bestaan. ‘De sector heeft de afgelopen jaren te veel vertrouwd op eerder behaalde resultaten, en zich onvoldoende gericht op de opgave die er komt. Investeren vraagt echter in de eerste plaats om een toekomstvisie. Waarbij het creëren van een eigen speelveld en eigen uitgangspunten van ondernemen essentieel zijn. Daarom zullen vastgoedpartijen scherp moeten focussen. Op de markt, het product en vooral op de toevoegde waarde die zij hun klanten kunnen en weten te leveren’, aldus Peter Keur, directievoorzitter FGH Bank. ‘De sector moet helder in het vizier krijgen waar de eigen meerwaarde ligt, en hoe die meerwaarde vorm en inhoud kan worden gegeven. Dat vergt een andere aanpak en een andere focus dan voorheen.’

Bron: PropertyNL