Hoofdstad telt 2miljoen vierkante meter lege kantoorruimte
      
In Brussel staat bijna 2miljoen vierkante meter kantoorruimte leeg, of ongeveer 250grote voetbalvelden. Dat is een vijfde van het totale aanbod. ‘En het wordt waarschijnlijk nog erger’, zegt Benoît Périlleux van de dienst Studie en Planning van het Gewest.
      
Périlleux wijst de donkere onweerswolken boven de Brusselse kantoormarkt aan. Hij ziet er drie. Ten eerste is er de delocalisering van de tertiaire sector. Twintig jaar geleden verhuisden industrieën hun productie naar de lagelonenlanden in onder andere het oosten. Nu is eenzelfde beweging op gang gekomen voor de dienstensector. Bedrijven laten bijvoorbeeld hun boekhouding doen in Indië. Dat gaat snel, want deze keer moet er niet eerst een machinepark worden opgezet. Nu volstaan een bureautje en een internetaansluiting en de facturatie wordt in het oosten gedaan.

Tweede trend: kleinere werkruimte. Vroeger had een beetje werknemer al gauw zo’n 30vierkante meter eigen bureauruimte. De trend is om dat ferm in te perken tot 10 à 15vierkante meter per werknemer. Voorbeeld daarvan is de werksituatie in het nieuwe ellipsgebouw voor de Vlaamse ambtenaren nabij het Noordstation. Werknemers hebben er geen vast bureau meer. Amper nog een post waar ze een draagbare computer in kunnen klikken.

Derde trend: telewerken. Werknemers komen niet meer naar het kantoor, maar werken van thuis uit en sturen hun werk dan elektronisch door. ‘Al wil ik hier toch wat op de rem staan’, zegt Benoît Périlleux. ‘Toen telewerk begon, werd een volledige leegloop van de bureaus voorspeld, vandaag blijkt het niet zo’n vaart te nemen. Mensen hebben blijkbaar toch nog nood om af en toe elkaar op een centrale plaats te treffen.’

Dan is er natuurlijk nog de actuele crisis die maakt dat de vraag naar meer kantoorruimte in Brussel niet meer stijgt. Daarom zal het ook niet nodig zijn om een mortuarium voor Brussel en de Noordrand uit te roepen wat betreft kantoorbouw. De vraag valt vanzelf weg. Ook al omdat lopende bouwprojecten vertragen door de crisis of zelfs stilvallen omdat men nog moeilijk aan kredieten raakt.

Een andere vraag steekt dan de kop op: wat moet er gebeuren met al die leegstaande kantoren? Eén oplossing is: ombouwen tot woongelegenheden. Dat gebeurt nu al jaarlijks met 40.000vierkante meter of een oppervlakte ter grootte van het Belgacom-gebouw. Dat klinkt indrukwekkend, tot je dat cijfer plaatst tegenover de leegstand van 2miljoen vierkante meter. Als Brussel aan dit tempo blijft ombouwen, dan zijn ze nog goed vijftig jaar bezig voor de leegstand weggewerkt is. En dan mag er al niets meer bijkomen. Dat is vrij onwaarschijnlijk, gezien de bovenstaande trends. Enig positief puntje in dit verhaal: de leegstand van de Brusselse kantoormarkt is gedaald tegenover vorig jaar. Er staat nu goed 100.000vierkante meter minder leeg.

Bron: Het Nieuwsblad