Als privépersoon uw successie regelen betekent in essentie dat u de ‘opvolging’ plant en structureert. De successieplanning regelt vooral de transfer van uw vermogen naar de volgende generatie. Estate planning is een ruimer begrip en behelst het beheer van het hele vermogen tijdens het leven en vaak ook het opzetten van een geschikte structuur voor vastgoed of ondernemingen.

Volgens Jos Ruysseveldt, advocaat en hoogleraar aan UAMS Antwerpen en de Fiscale Hogeschool Brussel, bestaat al behoorlijk wat druk om de successie goed te regelen voor de diverse partijen in een ‘kerngezin’, meer bepaald ouders, kinderen, kleinkinderen en hun partners. “Boven een bepaald bedrag, dat per gewest verschilt, geldt een belastingvoet die behoorlijk hoog oploopt. Voor een kleinere erfenis per persoon ligt de belasting veel lager en is zij voor heel wat mensen best leefbaar. Er zijn dan geen forse ingrepen voor de organisatie van de succesie nodig. Maar als je in de hogere belastingschaal terechtkomt, dringt zich wel een doordachte planning op.”

Samengestelde gezinnen

In zijn praktijk krijgt Ruysseveldt steeds meer veertigers en vijftigers over de vloer die met nieuw-samengestelde gezinnen te maken hebben en dus ook met kinderen uit een vroeger huwelijk. De situatie voor de successie kan behoorlijk ingewikkeld worden en flink wat valkuilen bevatten. Zij willen dan ook een aangepaste structuur in hun vermogen steken, zodat bijvoorbeeld de kinderen uit een vroegere relatie ook beschermd worden en niemand hen die erfenis kan ontfutselen.

Maar u hoeft niet eens in een nieuw-samengesteld gezin te zitten om in de problemen te komen. Voor alle gezinnen geldt dat wanneer er minstens twee kinderen zijn alles na het overlijden in onverdeeldheid kan terechtkomen, als u helemaal niets regelt. Dan zitten uw kinderen na uw overlijden met een onverdeeld vastgoedpatrimonium en onverdeelde aandelen, bijvoorbeeld. Dan moeten er voor de verdeling van de erfenis misschien zaken worden verkocht, die sommigen liever in de familie hadden willen houden. Maar er was niets voor geregeld.

Successietarieven

Wanneer het niet om erfgenamen in rechte lijn gaat, is vooraf structureren vooral aangewezen omdat de belastingvoeten meteen hoog oplopen. Erfgenamen in rechte lijn, dus de ouders, kinderen en kleinkinderen, vallen in de drie gewesten onder dezelfde regeling als echtgenoten en samenwonenden, maar daar houdt de gelijkenis tussen de successietarieven al op. Vlaanderen, Brussel en Wallonië hanteren ieder een eigen tarifering. 

De belastingdruk is uiteraard een belangrijk gegeven, maar Jos Ruysseveldt vindt dat mensen vaak toch al te zeer gefixeerd zijn op de fiscale aspecten. “Mensen zijn soms zozeer gefascineerd door fiscale besparingen dat zij niet meer echt nadenken over het mogelijk vermogensverlies dat zij door die keuzes riskeren. Er worden soms onherroepelijke beslissingen genomen, zoals schenkingen doen uit fiscale overwegingen. Maar je maakt jezelf wel definitief armer.”

 Bron: De Tijd